Το να ζεις μόνος συχνά σημαίνει ακραία υψηλότερο κόστος ζωής. Μια νέα μελέτη φέρνει στο φως τις καλύτερες χώρες στην Ευρώπη αν είσαι single και σκέφτεσαι να μετεγκατασταθείς ώστε να αυξήσεις την αγοραστική σου δύναμη και να γλυτώσεις από τον «φόρο των εργένηδων».
Τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά υπολογίζονται περίπου στα 80 εκατομμύρια στην ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το ήμισυ του συνόλου.
Μεταξύ 2013 και 2023, το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν μόνοι χωρίς παιδιά αυξήθηκε κατά περισσότερο από 21%, και έγινε το ταχύτερα αναπτυσσόμενο στην ΕΕ σημειώνει το Euronews.
Εν μέσω της αύξησης των εξόδων διαβίωσης και της άνοδος των τιμών σε κόστη στέγασης, τροφίμων και λογαριασμών που επιβαρύνουν ένα άτομο η νέα μελέτη αναδεικνύει τις ευρωπαϊκές χώρες όπου οι singles μπορούν να διατηρήσουν και ιδεατά να αυξήσουν το επίπεδο αγοραστικής δύναμης, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα καθαρά ετήσια εισοδήματα όσο και το τοπικό κόστος ζωής.
Ο φόρος των εργένηδων
Η οικονομική επιβάρυνση των μονοπρόσωπων νοικοκυριών είναι ένα ανησυχητικό και παγκόσμιο φαινόμενο.
Τόσο που έχει εισαχθεί ακόμη και ο όρος «φόρος των εργένηδων» που αναφέρεται απλώς στο υψηλότερο κόστος που αντιμετωπίζουν τα άτομα που ζουν μόνα τους σε σύγκριση με τα ζευγάρια ή τις οικογένειες.
Όπως αναφέρουν σε άρθρο του στο The Conversation η ερευνήτρια, Αλίσια Μπαμπ και η λέκτορας, Σάρα Σίνκλερ του πανεπιστημίου RMIT της Μελβούρνης πρόκειται για μια παγκόσμια τάση, καθώς η εργένικη ζωή αυξάνεται στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ασία.
Ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες του «φόρου των εργένηδων» είναι η αδυναμία διαμοιρασμού των καθημερινών εξόδων.
Για παράδειγμα, ένα άτομο που νοικιάζει ένα διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου πρέπει να καλύψει ολόκληρο το ενοίκιο, ενώ ένα ζευγάρι μπορεί να το μοιραστεί.
Τα σταθερά κόστη ενός σπιτιού, όπως οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος, νερού και ίντερνετ, συνήθως δεν αυξάνονται πολύ όταν προστεθεί ένα ή δύο άτομα ακόμα. Όταν ζεις μόνος, όμως, αναγκάζεσαι να τα καλύψεις εξολοκλήρου.
Όλα αυτά είναι παραδείγματα του πώς τα ζευγάρια επωφελούνται από τις «οικονομίες κλίμακας» -το πλεονέκτημα κόστους που προκύπτει από την κοινή χρήση σταθερών ή ημι-σταθερών εξόδων- απλά και μόνο επειδή συγκατοικούν.
Όπως αναφέρεται στο άρθρο, οι εργένηδες ξοδεύουν κατά μέσο όρο 3% περισσότερο ανά άτομο σε αγαθά και υπηρεσίες σε σύγκριση με τα ζευγάρια, σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα της Αυστραλιανής Στατιστικής Υπηρεσίας (ABS).
Σε σύγκριση με τα ζευγάρια που έχουν παιδιά, η μονογονεϊκές οικογένειες ξοδεύουν περίπου 19% περισσότερο ανά άτομο.
Παρόλο που υπάρχουν κρατικές ενισχύσεις, όπως η επιδότηση για τη φροντίδα παιδιών, πολλοί γονείς που ζουν μόνοι με τα παιδιά τους τις βρίσκουν ανεπαρκείς, ειδικά αν εργάζονται ακανόνιστες ώρες.
Ο «φόρος των εργένηδων» δεν περιορίζεται ωστόσο μόνο στις βασικές ανάγκες, αλλά επεκτείνεται και στο κόστος ταξιδιών, κοινωνικών δραστηριοτήτων και ψυχαγωγίας.
Για παράδειγμα, οι μοναχικοί ταξιδιώτες συχνά αντιμετωπίζουν το λεγόμενο «single supplement» – μια επιπλέον χρέωση για τη χρήση καταλύματος ή ταξιδιωτικής υπηρεσίας που έχει σχεδιαστεί για δύο άτομα.
Επιπλέον, υπηρεσίες streaming όπως το Netflix και το Spotify προσφέρουν οικογενειακά πακέτα σε ελαφρώς υψηλότερες τιμές από τα ατομικά, καθιστώντας τα πιο οικονομικά για μεγαλύτερα νοικοκυριά.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, έρευνα της εταιρείας ακινήτων Zillow διαπίστωσε ότι οι εργένηδες πληρώνουν κατά μέσο όρο 7.000 δολάρια ΗΠΑ περισσότερα ετησίως για στέγαση σε σύγκριση με όσους μοιράζονται ένα διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων ενώ στην Ευρώπη, το υψηλό κόστος διαβίωσης και η περιορισμένη κρατική υποστήριξη θέτουν τα άτομα που ζουν μόνα σε μειονεκτική θέση.
Το άρθρο σημειώνει επιπλέον ότι τα φορολογικά συστήματα πολλών χωρών ενδέχεται να επιδεινώνουν το οικονομικό βάρος του να είναι κανείς εργένης, καθώς συχνά ευνοούν τα ζευγάρια και τις οικογένειες.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, οι φορολογικές πολιτικές που έχουν σχεδιαστεί για την καταπολέμηση της φτώχειας συχνά αποκλείουν τους ενήλικες χωρίς παιδιά, οδηγώντας τους δυσανάλογα σε οικονομική δυσχέρεια.
Το πραγματικό κόστος του να είσαι single
Σύμφωνα με το The Conversation, o «φόρος των εργένηδων» επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες, καθώς είναι πιο πιθανό να ζουν μόνες σε σύγκριση με τους άνδρες.
Αυτό επιβαρύνει άλλες υπάρχουσες οικονομικές δυσκολίες όπως το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, οι διακοπές στην καριέρα λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων, καθώς και οι κοινωνικές προσδοκίες που συχνά τις αφήνουν με χαμηλότερες αποταμιεύσεις για τη σύνταξη.
Επιπλέον, επιδεινώνει τις οικονομικές δυσκολίες των μονογονέων, ειδικά των ανύπαντρων μητέρων.
Οι εργένηδες άνδρες αντιμετωπίζουν έχουν τις δικές τους δυσκολίες. Δυσκολότερες επιδοτήσεις που στοχεύουν στις οικογένειες, λιγότερη εργασιακή ευελιξία και το κόστος του να πληρώνουν για δύο όπως θέλουν οι άγραφοι κοινωνικοί κανόνες κάνει τους άνδρες να ξοδεύουν περισσότερα σε ραντεβού και κοινωνικές δραστηριότητες.
Επιπλέον, οι άνδρες εκπροσωπούνται δυσανάλογα στον άστεγο πληθυσμό (55,9% των αστέγων είναι άνδρες) ενώ οι εργένηδες διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου σε σχέση με άλλες ομάδες του πληθυσμού σημειώνει το άρθρο.
Ο «φόρος των εργένηδων» αναδεικνύει μεγάλες συστημικές ανισότητες ανά τον κόσμο. Πλέον κάποιες ομάδες πιέζουν για καλύτερη οικονομική προστασία και μεταρρυθμίσεις στη διατροφή τέκνων για τις ανύπαντρες μητέρες και αυξημένη υποστήριξη και υπηρεσίες για εργένηδες άνδρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα στέγασης.
Οικονομολόγοι καλούν σε ανασχεδιασμό των φορολογικών συστημάτων ώστε να μειωθούν αυτές οι ανισότητες.
Η νέα μελέτη που υπογράφει ο σουηδικός οργανισμός χρηματοοικονομικών αναλύσεων Credwise αναδεικνύει τις ευρωπαϊκές χώρες όπου οι singles μπορούν να διατηρήσουν το υψηλότερο επίπεδο αγοραστικής δύναμης.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Ελβετία. Αν και η χώρα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα κόστη ζωής στην Ευρώπη, οι μέσες καθαρές αποδοχές των εργαζομένων στη χώρα ξεπερνούν τα 85.000 ευρώ ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, επιτρέποντας σε έναν single να εξοικονομεί έως και 34.000 ευρώ ετησίως.
Η Ελβετία διακρίνεται από την ευνοϊκή σχέση εισοδημάτων-εξόδων σημειώνει η μελέτη με την Ολλανδία και τη Γερμανία να ακολουθούν.
Οι σκανδιναβικές χώρες είχαν επίσης καλές επιδόσεις στο chart, με την Ισλανδία πέμπτη και τη Νορβηγία στην 7η θέση.
Η Νορβηγία, ειδικότερα, ξεχωρίζει με τη δεύτερη υψηλότερη δυνητικά ετήσια εξοικονόμηση σχεδόν 16.000 €. Εκεί οι μέσες καθαρές ετήσιες αποδοχές ανέρχονται σε 45.798 ευρώ, ενώ τα ετήσια έξοδα διαβίωσης υπολογίζονται στα 30.096 ευρώ.
«Με την προσέγγιση μας μπορούμε να καταλήξουμε σε ποιες χώρες οι singles μπορεί να μην αποταμιεύουν τα υψηλότερα απόλυτα ποσά, αλλά όπου τα κέρδη τους έχουν σημαντική αγοραστική δύναμη. Είναι ένας τρόπος εξισορρόπησης των ακατέργαστων δυνατοτήτων αποταμίευσης με τη συνολική οικονομική ευελιξία» σημειώνει η Credwise.
