Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ο Ιάπωνας Toru Iwatani κοίταξε ένα πιάτο με πίτσα απ’ όπου είχε αφαιρεθεί το πρώτο κομμάτι.
Το υπόλοιπο του πιάτου, κυκλικό με ένα τρίγωνο κενό, του φάνηκε σαν στόμα.
Και ήταν ακριβώς αυτό που έψαχνε. «Αν αφαιρέσεις ένα κομμάτι, μοιάζει με στόμα», είχε πει ο ίδιος στο Wired το 2010, επιβεβαιώνοντας τον αστικό μύθο πίσω από τη γέννηση του Pac-Man.
Ο Pac-Man, που φέτος γιορτάζει τα 45 του χρόνια από την πρώτη εμφάνιση του, δεν ήταν άλλο από μια απλή κίτρινη αχόρταγη «φάτσα». Ο παίκτης έπρεπε να την καθοδηγήσει μέσα σε σκοτεινούς λαβύρινθους, καταπίνοντας όσο το δυνατόν περισσότερες τελείες, αποφεύγοντας τους τέσσερις «φανταστικούς» διώκτες: τον Blinky (κόκκινο), τον Pinky (ροζ), τον Inky (κυανό) και τον Clyde (πορτοκαλί).
«Ο Pac-Man σχεδιάστηκε για να εκφράζει, με τον απλούστερο δυνατό τρόπο, την έννοια του “τρώω”», λέει η Michiko Kumagai, υπεύθυνη αδειών της Bandai Namco. «Όπως τα χρυσά τόξα των McDonald’s, έτσι και αυτός έγινε ένα σύμβολο που αναγνωρίζεται παγκοσμίως. Ο καθένας μπορεί να καταλάβει αμέσως τι σημαίνει».
Η επιτυχία ήταν καθολική. Στην αρχή, η φάτσα ονομάστηκε PuckMan στην Ιαπωνία, με έμπνευση από τη φράση paku paku taberu, δηλαδή «τρώω λαίμαργα». Σύμφωνα με το Guinness Book of World Records, πρόκειται για το πιο πετυχημένο coin-operated arcade παιχνίδι όλων των εποχών, με τα έσοδα να αγγίζουν τα 14 δισεκατομμύρια δολάρια, χάρη στα μηχανήματα arcade αλλά και στις μεταγενέστερες εκδόσεις του σε κονσόλες, από το NES μέχρι το Xbox 360.
Ο καθηγητής Peter Etchells του Πανεπιστημίου Bath Spa τονίζει ότι ο Pac-Man αποτέλεσε μια μορφή-ορόσημο για την mainstream βιομηχανία των videogames. «Είχε μια κομψή απλότητα που τράβηξε τη φαντασία των παικτών», εξηγεί. Δεν χρειαζόταν να είσαι “gamer” για να καταλάβεις τη στρατηγική του “τσιμπήματος” – απλό στην αρχή, δύσκολο στην τελειότητα».
Πολλοί παίκτες, ιδίως τη δεκαετία του ’80, κατέφευγαν σε οδηγούς όπως το “How to win at Pac-Man” για να μάθουν τα μοτίβα των λαβυρίνθων απέξω κι ανακατωτά. Χιλιάδες τουρνουά οργανώθηκαν παγκοσμίως.
Το ενδιαφέρον είναι ότι ο Pac-Man διαφοροποιήθηκε από άλλους τίτλους της εποχής, όπως το Asteroids ή το Space Invaders. «Ήταν λιγότερο “ανδροκρατούμενος”», σχολιάζει ο Etchells. «Ο δημιουργός του είχε δηλώσει πως ήθελε να φτιάξει ένα παιχνίδι που να μπορούν να απολαύσουν όλοι -και κυρίως οι γυναίκες». Η συνέχεια με το Ms Pac-Man το 1982, το απέδειξε.
